De dooretterende toeslagenaffaire, waarover de Kamer vandaag weer debatteert, ‘is het ernstigste overheidsfalen’ dat Nationale Ombudsman Reinier van Zutphen heeft gezien. De overheid geeft moeilijk fouten toe, constateert hij. En ja, daarbij gaat het óók om racisme.

Het principe is eigenlijk heel simpel, zegt Reinier van Zutphen. ,,Wie een ander schade berokkent, moet zorgen dat de schade wordt vergoed.” Dat geldt in het verkeer als je tegen iemand op bent gebotst, en dat geldt dus ook voor de overheid als mensen door een ontspoorde fraudejacht in de ellende zijn gestort.

Maar juist voor de overheid blijkt dat principe van ‘samen eruit komen’ erg lastig, stelt Van Zutphen vast. ,,Allereerst is het voor de overheid heel erg moeilijk om toe te geven dat iets verkeerd is gegaan. En als er vervolgens een oplossing moet komen, wordt al snel naar wetten en regels gegrepen. Dat is alsof je na een botsing zegt: ‘sorry, dat ik geen voorrang gaf, hier is de wet, zie maar hoe je je geld krijgt’. Nee, je moet zorgen dat de deuk wordt hersteld. Dat is ook in de toeslagenaffaire nodig. De deuk moet eruit.”